Εγκυμοσύνη

Τα πρωιμότερα συμπτώματα, που ξεκινούν από την πρώτη κιόλας μέρα, περιλαμβάνουν έντονη κόπωση, πρήξιμο ή και πόνο στους μαστούς, καθώς και κάποιες ζαλάδες, όμως δεν είναι απαραίτητο ότι θα τα βιώσουν όλες οι εγκυμονούσες. Μάλιστα, στις περισσότερες περιπτώσεις η εγκυμοσύνη γίνεται αντιληπτή, όταν αρχίζει η καθυστέρηση της περιόδου. Εφόσον υποψιάζεστε ότι είστε έγκυος μπορείτε να κάνετε ένα τεστ εγκυμοσύνης, ήδη από τις πρώτες μέρες της καθυστέρησης, και θα διαπιστώσετε εύκολα και γρήγορα τι σας συμβαίνει. Ωστόσο, για να επιβεβαιωθεί η εγκυμοσύνη, θα πρέπει να επισκεφθείτε τον γυναικολόγο σας. Η συνολική διάρκεια μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης είναι 40 εβδομάδες, μετρώντας από την τελευταία μέρα της τελευταίας εμμήνου ρύσεως.

Κατά τις δύο πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης δεν έχουμε ακόμα εμφύτευση και ανάπτυξη του εμβρύου. Περίπου την 3η εβδομάδα (στα μέσα του κύκλου σας, αμέσως μετά την ωορρηξία), ένα ωάριο περνάει μέσα από τη μία σάλπιγγα και γονιμοποιείται από το πιο δυνατό σπερματοζωάριο, αυτό που κατάφερε να επιβιώσει και να “ταξιδέψει” μέχρι το τέλος του προορισμού του. Αμέσως μετά, το γονιμοποιημένο ωάριο εμφυτεύεται στο ενδομήτριο, ενώ συχνά, λόγω της εμφύτευσης, η έγκυος παρατηρεί μερικές κηλίδες αίμα.

Η ηλικία του εμβρύου αρχίζει να μετράει από την 3η εβδομάδα, αμέσως μετά την εμφύτευση του γονιμοποιημένου ωαρίου. Το μέγεθός του σε αυτή τη φάση είναι περίπου όσο το κεφάλι μιας καρφίτσας. Λόγω της επίδρασης διαφόρων ορμονών (κυρίως οιστρογόνων και προγεστερόνης), που εκκρίνονται από τους αδένες, τις ωοθήκες και τον πλακούντα, μπορεί να διαπιστώσετε ορισμένες αλλαγές στο σώμα σας, οι οποίες είναι ακόμα σχεδόν ανεπαίσθητες. Η δράση των ορμονών είναι απαραίτητη για την ομαλή εξέλιξη της εγκυμοσύνης και την υγεία του εμβρύου, ενώ, ήδη από αυτό το πρώιμο στάδιο, η μήτρα, η πύελος και οι μαστοί, προετοιμάζονται για τον τοκετό και το θηλασμό.

Το διάστημα από την 5η έως την 9η εβδομάδα της εγκυμοσύνης είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την μετέπειτα υγεία του μωρού σας, αφού τώρα επιτελείται η δημιουργία όλων των ζωτικών του οργάνων. Πρόκειται για μία ιδιαίτερα ευαίσθητη διαδικασία, και για το λόγο αυτό θα πρέπει να αποφύγετε την έκθεση σε βλαπτικές ουσίες, όπως το τσιγάρο και το αλκοόλ, ενώ η χρήση οποιουδήποτε φαρμακευτικού σκευάσματος θα πρέπει να γίνεται με την έγκριση του γιατρού. Επιπλέον, στο διάστημα αυτό θα μπορέσετε να δείτε για πρώτη φορά το έμβρυο, αφού είναι καθαρά ορατό στο υπερηχογράφημα, ενώ είναι διακριτοί και οι παλμοί της καρδιάς. Το κεντρικό νευρικό σύστημα και το κυκλοφορικό έχουν αρχίσει να λειτουργούν, ενώ έχουν αρχίσει τα σχηματίζονται οι μύες και τα οστά. Οι χτύποι της καρδιάς του, από την 8η εβδομάδα και μετά, φτάνουν μέχρι και τους 160 το λεπτό. Ζωτικά όργανα, όπως το ήπαρ, το έντερο και τα νεφρά, έχουν αρχίσει να λειτουργούν και η ανάπτυξή τους θα συνεχιστεί καθόλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Το κεφάλι του εμβρύου είναι ακόμα μεγαλύτερο σε σχέση με το σώμα, ενώ η κινητική του δραστηριότητα είναι εξαιρετικά έντονη, αν και εσείς δεν είστε ακόμα σε θέση να την αντιληφθείτε.

Στο διάστημα αυτό μπορεί να νιώθετε έντονη κούραση και ένα αίσθημα, ότι οι απλές καθημερινές σας δραστηριότητες απαιτούν τη διπλάσια ενέργεια από ότι συνήθως. Οι πρωινές αδιαθεσίες και οι εμετοί, είναι το σύμπτωμα που ταλαιπωρεί περισσότερο τις εγκυμονούσες, και αρχίζουν σε αυτό το στάδιο. Θυμηθείτε ότι είναι κάτι περαστικό! Είναι απαραίτητο να εξασφαλίσετε όσο το δυνατόν περισσότερη ξεκούραση, με ποιοτικό και σωστής διάρκεια ύπνο τις βραδινές ώρες. Επιπλέον, το στήθος σας σε αυτή τη φάση μεγαλώνει και αρχίζει να γίνεται πολύ ευαίσθητο, ενώ είναι πιθανό να νιώθετε πόνους χαμηλά στην κοιλιακή χώρα που προσομοιάζουν με τα συμπτώματα έναρξης της εμμήνου ρύσεως, κάτι που οφείλεται στην επερχόμενη αύξηση του μεγέθους της μήτρας και είναι απόλυτα φυσιολογικό.

Από τη 10η εβδομάδα και μετά όλα τα ζωτικά όργανα του εμβρύου λειτουργούν κανονικά. Η κινητικότητά του είναι έντονη και, παρά τις μικρές του αναλογίες, το σώμα του είναι πλήρως διαμορφωμένο, μέχρι τα δάχτυλα των ποδιών και των χεριών, ενώ έχει και μοναδικά δακτυλικά αποτυπώματα. Το πεπτικό του σύστημα αρχίζει να λειτουργεί και είναι σε θέση να τρώει, ενώ τα μαλλιά και τα νύχια του αναπτύσσονται κανονικά. Τα μάτια του έχουν μετακινηθεί από τις πλευρές του κεφαλιού στο μπροστινό μέρος και τα αυτιά έχουν και αυτά πάρει την οριστική τους θέση. Οι αναλογίες μεγέθους σώματος και κεφαλιού αρχίζουν να εξισορροπούνται. Εάν είναι κορίτσι έχει ήδη περισσότερα από δύο εκατομμύρια ωάρια στις ωοθήκες της, ενώ αν είναι αγόρι οι όρχεις του έχουν ήδη αρχίσει να παράγουν τεστοστερόνη!

Οι πρωινές ναυτίες θα αρχίσουν να μειώνονται από τώρα και στο εξής, και ο όρεξή σας για φαγητό θα αρχίσει να βελωνεται, ενώ μπορεί να πεινάτε περισσότερο από ότι συνήθως. Μετά το πέρας της 12ης εβδομάδας τα μικρά τραβήγματα που μπορεί να νιώθατε χαμηλά θα πρέπει σιγά σιγά να εξαφανιστούν, ενώ ο κίνδυνος αποβολής μειώνεται σημαντικά.

Στο στάδιο αυτό το έμβρυο αναπτύσσεται περίπου κατά ένα εκατοστό την εβδομάδα. Οι αισθήσεις του αρχίζουν να λειτουργούν κανονικά και ο εγκέφαλος εξειδικεύει τη λειτουργία του, ορίζοντας διαφορετικούς τομείς για την ακοή, την όραση, τη γεύση, την αφή και την ορμή. Ο πρώτος ήχος που μπορεί να ακούσει είναι ο χτύπος της καρδιάς σας και σύντομα θα είναι σε θέση να αντιληφθεί θορύβους που προέρχονται από τον έξω κόσμο, ενώ ορισμένες έρευνες υποστηρίζουν ότι μπορεί ήδη να ακούει και τη φωνή σας. Τα χέρια και τα πόδια του είναι πλέον στις σωστές αναλογίες σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα και σε όλη την έκταση της επιδερμίδας του αρχίζει να αναπτύσσεται μία κολλώδης λευκή ουσία, που λειτουργεί σαν προστατευτική επίστρωση και ονομάζεται σμήγμα. Μερικά μωρά είναι ακόμη καλυμμένα με την επίστρωση αυτή όταν γεννηθούν. Από τη 17η εβδομάδα και μετά αρχίζει να σχηματίζεται ο λιπώδης ιστός στο σώμα του και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για τη διατήρηση της σωστής θερμοκρασίας και για το μεταβολισμό του.

Εσείς αρχίζετε να αισθάνεσθε τις κινήσεις του εμβρύου. Οι περισσότερες εγκυμονούσες παρατηρούν ένα αίσθημα σαν “σκίρτημα” ή “φτερούγισμα” στο στομάχι, όπως χαρακτηρίζεται, και μπορεί να γίνει αντιληπτό από τη 16η έως και την 20η εβδομάδα. Ένα φούσκωμα ή πρήξιμο της κοιλιάς μπορεί να αρχίσει να γίνεται ορατό.

Τα φρύδια και τα βλέφαρα του εμβρύου σας έχουν αναπτυχθεί πλήρως σε αυτό το στάδιο, ενώ μπορεί ήδη να πιπιλάει το δάχτυλό του. Επιπλέον, καταπίνει συνεχώς αμνιακό υγρό, το οποίο είναι γεμάτο με θρεπτικές ουσίες, απαραίτητες για την υγιή ανάπτυξη του πεπτικού του συστήματος. Οι πνεύμονές του προετοιμάζονται για την αναπνοή, ενώ αντιλαμβάνεται τους εξωτερικούς ήχους όλο και πιο έντονα και καθαρά. Επίσης, στο στάδιο αυτό αναπτύσσεται το πάγκρεας, ένα όργανο εξαιρετικά σημαντικό για την παραγωγή ορμονών, ιδιαιτέρως της ινσουλίνης, η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στην καλή λειτουργία του μεταβολισμού.

Η αυξημένη παραγωγή ορμονών μπορεί να κάνει το δέρμα σας αισθητά ξηρότερο και πολλές φορές να σας προκαλεί φαγούρα. Επιπλέον, τα ούλα σας γίνονται ευαίσθητα και εμφανίζουν οίδημα και ερεθισμό, με αποτέλεσμα να προκαλούνται συχνά αιμορραγίες όταν πλένετε τα δόντια σας. Τέλος, μπορεί να εμφανιστούν οι πρώτες ραγάδες στην κοιλιά, στους γλουτούς, στη μέση και στο στήθος σας.

Καθώς το μωρό σας αναπτύσσεται αναπτύσσονται και τα αντανακλαστικά του. Είναι πλέον σε θέση να ακούει τους εξωτερικούς ήχους αρκετά καθαρά, καθώς τα ακουστικά νεύρα σχηματίζονται οριστικά, και μπορεί να ανταποκρίνεται σε αυτούς με τις κινήσεις του. Η καρδιά του χτυπάει δυνατά και το δέρμα του γίνεται παχύτερο και πιο σφιχτό. Στο διάστημα αυτό ανοίγει τα μάτια του για πρώτη φορά. Γύρω από τις κυψελίδες των πνευμόνων του αρχίζει να αναπτύσσεται μία ουσία, που ονομάζεται επιφανειοδραστικός παράγοντας, και θα το βοηθήσει να αναπνεύσει μόλις γεννηθεί. Εάν πρόκειται να γεννήσετε κορίτσι, η κλειτορίδα προεξέχει ακόμη ελαφρώς, επειδή τα μικρά χείλη του αιδοίου δεν είναι σε θέση να την καλύψουν πλήρως, ενώ αν πρόκειται να γεννήσετε αγόρι οι όρχεις μετακινούνται από την αρχική τους θέση, που μέχρι τώρα ήταν δίπλα στα νεφρά, προς τη βουβωνική χώρα.

Τις εβδομάδες που θα ακολουθήσουν το στήθος σας θα μεγαλώσει ακόμα περισσότερο και ίσως χρειαστεί να αλλάξετε νούμερο σουτιέν. Είναι πιθανό να έχετε κράμπες και κιρσούς στα πόδια, καθώς και αιμορροΐδες, συμπτώματα που εμφανίζονται συχνά σε αυτό το στάδιο της εγκυμοσύνης και γίνονται όλο και εντονότερα όσο προχωράει. Θυμηθείτε ότι όλα τα παραπάνω θα υποχωρήσουν αμέσως μετά τον τοκετό.

Το μωρό σας αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς και καταλαμβάνει όλο και περισσότερο χώρο στον αμνιακό σάκο. Το πεπτικό του σύστημα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και οι πνεύμονές του είναι έτοιμοι για την πρώτη του αναπνοή. Αλλάζει συχνά στάση και μπορεί να παίρνει θέση είτε με το το κεφάλι προς τα πάνω, είτε ανάποδα, ενώ είναι πια σε θέση να αντιλαμβάνεται και τις αλλαγές του φωτός. Οι κλωτσιές του γίνονται ολοένα και πιο δυνατές, όμως λόγω περιορισμένου χώρου δεν έχει πια πολύ μεγάλη ελευθερία κινήσεων. Από την 32η εβδομάδα και μετά είναι σχετικά δύσκολο (αν και όχι ανέφικτο) να αλλάξει η θέση που έχει πάρει μέσα στη μήτρα. Όταν είναι ξύπνιο κάνει όλες τις κινήσεις που κάνει ένα νεογέννητο, όπως το να πιπιλάει τον αντίχειρά του, να τεντώνεται και να πιάνει τα πόδια του, ενώ όταν κοιμάται βλέπει όνειρα με βάση τα ερεθίσματα που είχε όταν ήταν ξύπνιο.

Εσείς ενδέχεται να αισθάνεσθε δυσφορία ή ακόμα και δυσκολία στην αναπνοή, ενώ η κύστη σας πιέζεται σημαντικά και έχετε συχνοουρία. Υπάρχει επίσης η πιθανότητα να αισθανθείτε περιοδικά συσπάσεις στη μήτρα, οι οποίες μπορεί να διαρκούν μέχρι και 30 δευτερόλεπτα και στόχο έχουν να προετοιμάσουν το σώμα σας για τον επερχόμενο τοκετό.

Ο όγκος του αμνιακού υγρού έχει μειωθεί σημαντικά, ενώ το μωρό σας έχει πάρει την οριστική του θέση στη λεκάνη σας και οι κινήσεις του είναι πια περιορισμένες, κάτι που ωστόσο δεν το εμποδίζει από το να κλωτσάει. Οι ζωτικές του λειτουργίες είναι πλέον σχεδόν έτοιμες για τη ζωή έξω από τη μήτρα, ενώ εξακολουθεί να παίρνει βάρος με ρυθμό μισού κιλού περίπου την εβδομάδα.Ήδη από την 37η εβδομάδα και μετά θεωρείται τελειόμηνο, ωστόσο οι μισές περίπου κυήσεις ξεπερνούν το όριο των 40 εβδομάδων.

Συνεχίστε να κινείστε κανονικά και να φοράτε όσο το δυνατόν πιο άνετα ρούχα. Φροντίστε να συνεχίσετε να τρέφεστε σωστά και να πίνετε άφθονο νερό. Οι ελεύθερες σεξουαλικές επαφές και η ήπια σωματική άσκηση θεωρούνται φυσικοί τρόποι για τη ρήξη των εμβρυικών υμένων και την έναρξη του τοκετού.

Η πολυαναμενόμενη μέρα πλησιάζει!